Theo đó, dự án được thực hiện trong năm 2024-2026 nhằm bảo tồn, phục hồi di tích bị hư hỏng, chống xuống cấp; làm cho di tích khang trang bền đẹp; giữ gìn các yếu tố nguyên gốc, chân xác; bảo đảm việc tổ chức dâng hương, tưởng niệm và tổ chức các nghi lễ thờ cúng trong các dịp lễ, tết; tôn vinh tưởng niệm và ghi ơn ông cha, người có công lập ấp mở cỏi; góp phần phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử của dân tộc.

Cụ thể, dự án sẽ tiến hành các hạng mục quan trọng như tháo dỡ và phục hồi mái ngói, bờ mái của các công trình Đình Tuý Loan và Nhà thờ tiền hiền. Các yếu tố trang trí hiện trạng sẽ được giữ nguyên, trong khi mái lợp sẽ được thay thế bằng ngói âm dương và phục hồi các phần trang trí bị hư hỏng. Đối với các hệ khung gỗ và hệ mái gỗ, dự án sẽ tháo dỡ những cấu kiện đã hư hỏng nặng, sau đó gia cố và phục hồi bằng các vật liệu cùng loại, đảm bảo tính ổn định và bền lâu của công trình. Ngoài ra, các phần tường bị mất kết cấu liên kết hoặc đã hư hỏng nặng sẽ được tháo dỡ và xây dựng lại, kèm theo việc làm sạch toàn bộ rêu mốc, lớp vôi và vữa trát bị bong rộp và được quét vôi màu để khôi phục lại diện mạo ban đầu.

Bên cạnh đó, dự án cũng tiến hành tháo dỡ các phần nền bị hư hỏng và gia cố nền móng bằng bê tông, sau đó lát gạch gốm kích thước 300x300 để phục hồi bề mặt. Hệ thống bảo vệ chống mối nền và gỗ sẽ được áp dụng, kèm theo việc lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng, ổ cắm điện và bình phòng cháy chữa cháy (PCCC) bên trong công trình. Các tấm bình phong sẽ được làm sạch, trát lại và quét vôi, đồng thời khảm sành sứ để tái tạo các chi tiết trang trí tinh xảo.

Đối với Nhà hồi hương và Nhà trù, công tác bảo tồn sẽ tập trung vào việc tháo dỡ và phục hồi các cấu kiện mái ngói, bờ mái. Những khung gỗ hư hỏng cục bộ sẽ được gia cố và phục hồi, đảm bảo tính nguyên bản và bền vững. Toàn bộ tường và hệ mái hư hỏng cũng sẽ được tháo dỡ, xử lý triệt để các vấn đề rêu mốc và lớp vôi bong tróc, trước khi tiến hành quét vôi màu và khảm sành sứ phục hồi.

Ngoài ra, khu vực nền hiện trạng sẽ được bảo quản và vệ sinh, chống mối nền và mối gỗ. Hệ thống điện chiếu sáng, ổ cắm điện sẽ được bố trí hợp lý bên trong công trình, và các bình PCCC sẽ được lắp đặt đầy đủ. Khu vực nhà vệ sinh trong Nhà trù sẽ được cải tạo để phù hợp với nhu cầu sử dụng mới. Cổng chính cũng sẽ được làm sạch, trát lại và khảm sành sứ phục hồi. Đối với các lối lên, dự án sẽ tháo dỡ ram dốc cũ và lát lại bằng gạch.

Các hạng mục phụ trợ như tường rào cũng sẽ được vệ sinh, trát lại và phục hồi, đồng thời xây mới các khu vực tường tiếp giáp với trường học và nhà dân. Một số công trình phụ khác như nhà vệ sinh và cổng phụ sẽ được xây dựng mới. Dự án cũng sẽ gia cố lại các vị trí nền sân bị hư hỏng và mở rộng sân giữa Bình phong và Nhà thờ tiền hiền, với nền sân được lát gạch gốm 300x300. Các lối đi dạo sẽ được phục hồi, đồng thời hệ thống cây xanh cũng sẽ được cắt tỉa và bổ sung, tạo nên cảnh quan xanh mát. Hệ thống hạ tầng kỹ thuật xung quanh khu vực cũng sẽ được cải tạo nhằm đảm bảo sự đồng bộ và hoàn thiện.

NGUYỆT ÁNH